BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİM

• Bilgisayar destekli öğretim bilgisayarların öğretimde kullanılmasının en zor fakat ümit vaat edenidir. Diğer kullanım biçimlerine göre öğretmenlerin yetiştirilmesi, uygun donanımın belirlenmesi ve ders programları ile tutarlı ders yazılımlarının yazılması gibi yetenek, uzmanlık, çaba, zaman ve para gerektiren karmaşık ve uygulaması oldukça güç bir kullanım biçimidir.



• Bilgisayar destekli öğretim kavramının ortaya atılışı ile 1960’lı yıllarda ABD’de deki üniversitelerin bünyelerinde bilgisayar destekli öğretim çalışmalarına ve araştırmalarına yer verilmeye başlanmıştır.



• Bilgisayar destekli öğretim için gerekli öğelere bakıldığında, donanım, yazılım, laboratuar, öğretmen eğitimi, yardımcı personel eğitimi gibi birçok unsurun içerdiği görülmektedir. Bu öğeler içerisinde en fazla dikkat çeken, ders yazılımı olarak kabul edilmekte ve hatta bilgisayar destekli öğretimin başarısını ders yazılımının etkililiği ile doğrudan orantılı olduğu ileri sürülmektedir.

BİLGİSAYARIN EĞİTİM ALANINDA KULLANILMASI

Hemen her alanda kullanılan bilgisayar teknolojisi, eğitime de girmiş, günümüzde yoğun biçimde kullanılmaktadır. Hepimizin bildiği gibi, eğitimin amaçlarından biri, bireyleri toplumun gereksinmeleri doğrultusunda yetiştirmektir.
Bu nedenle, eğitim sistemleri günümüzde bilgi çağına uygun, bilgi toplumu üyesinin özelliklerini taşıyan bireyler yetiştirmekle yükümlüdür. Bu da eğitim kurumlarının hem bireyleri yeni teknolojilerden haberli kılmalarını ve onları nasıl kullanacaklarını öğretmelerini hem de kendilerinin yeni teknolojileri kullanmalarını gerektirir.
Zaman içerisinde."bilgisayar farkında lığı", "bilgisayar okuryazarlığı" önem kazanmıştır. Daha sonra da, bilgisayar teknolojisinde elde edilen bilgilerin iletişim teknolojisine uygulanmasıyla, yeni teknolojiler bireyleri iletişim teknolojisi içerisinde etkin kılmıştır. Bütün bu değişmelerin sonucu olarak, bilgi toplumunun gerektirdiği insan tipini yetiştirmek zorunlu duruma gelmiştir. Bilgi çağının insan tipini belirlemek, eğitim sisteminin yönlendirilmesi açısından önemlidir. Bilgi toplumunun insan tipini yetiştirmede ise, teknoloji kullanımı önemlidir. Bilgisayar, son yıllarda eğitim alanında en hızlı gelişen ve kullanılan araç olmuştur.
Nitekim 1980'den sonra eğitimle ilgili donanım ve yazılımlar hızla artmıştır. Bu durum, öğretme-öğrenme sürecinde önemli değişikliklere ve sonuçlara yol açmıştır.

BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİMİN AMAÇLARI

• Geleneksel öğretim yöntemlerini daha etkili hale getirmek
• Öğrenme sürecini hızlandırmak
• Zengin bir meteryal sağlamak
• Ucuz ve etkili öğretimi gerçekleştirmek
• Gereksinmeye dayalı öğretimi gerçekleştirmek
• Telafi edici öğretimi sağlamak
• Öğretimde sürekli olarak niteliğin artmasını sağlamak
• Bireysel öğretimi gerçekleştirmek

BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİM MODELLERİ
Araştırmacılar tarafından önerilen ve yaygın kabul gören başlıca modeller şunlardır:

• Öğretimsel model
• Hipotezci model
• Açıklayıcı model
• Arındırılmış model

• Örneğin ÖĞRETİMSEL MODEL temelde programlı öğretime dayanmakta ve bilgisayar sabırlı bir yardımcı gibi kullanılmaktadır.
  
• HİPOTEZCİ MODEL öğrenciye hipotez formüle etmeye yardımcı olunmakta ve bu model bilginin, öğrencilerin yaşantıları yoluyla yaratılması gerektiği düşüncesine dayanmaktadır.
  
• AÇIKLAYICI MODEL bilgisayar, öğrenci ile gerçek yaşamın gizli modeli ya da benzeşimi olarak, ilerledikçe konuyu keşfederek öğrenmesi esas alınmaktadır.
  
• ARINDIRILMIŞ MODEL ise bilgisayar, öğrencinin çalışma yükünü azaltma aracı olarak kullanılmakta ve öğrenciye hesaplama, bilgi işlem vb. olanaklar sağlamakta ve onu desteklemektedir.

BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİMİN UYGULAMA BİÇİMLERİ

• Dersi kaçıran, başarısız olan ya da öğrenme ihtiyacı duyan öğrencilere konuyu bilgisayar yardımı ile öğrenme fırsatı sağlanabilir. Yani bilgisayar burada “özel öğretmen” görevini üstlenir.
  
• Öğretmen, konuyu sınıfta işledikten sonra değerlendirme çalışmaları sınıfta bilgisayar yardımı ile yapılır.
  
• Alıştırma, uygulama ve değerlendirme çalışmaları bilgisayar yardımı ile yapılır.
  
  Bu modellerin ortak özelliği, öğrenciye öğrenmesinde etkin bir yardımcı olmaları ve öğrenciyi merkeze almalarıdır.

BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİMİN YARARLARI

• Öğrenciyi sürekli aktif tutar.
• Her öğrenciye kendi öğrenme hızında bir öğrenim sağlar.
• Bu yöntemde her öğrenci, öğrendiği konuyla ilgili olarak sorduğu soruya yanıt alabilir.
• Konular öğrencilere daha kısa sürede ve sistemli bir şekilde öğretilebilir.
• Öğrenci, kendisine ait bir kişisel öğrenme ortamında rahatlıkla çalışabilmektedir.
• Öğrenim küçük birimlere indirildiği için, başarı bu birimler üzerinde sıralanarak gerçekleştirilir.
• Öğretmeni dersi tekrar etme, ödev düzeltme vb. görevleri kurtararak ona öğrencilere daha yakından ilgilenme ve verimli çalışma zamanı ve olanağı tanır.

BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİMİN SINIRLILIKLARI

• Öğrencilerin sosyo –psikolojik gelişimlerini engellemesi
• Özel donanım ve beceri gerektirmesi
• Eğitim programını desteklenmesi
• Öğretimsel niteliğin zayıf olması

BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİMDEKİ SORUNLAR

• Okulların nitelikli eğitim verip vermediğine bakınmaksızın, bilgisayarla donatılması yoluna gidilmektedir.
• Bilgisayar yazılımlarının sayısı sınırlıdır.
• Ders yazılımlarının istenilen kalitede ve amaca uygun olarak hazırlanması uzun zaman almakta ve ekip çalışması gerektirmektedir.
• Bilgisayar sistemlerinin pahalı olmasıdır.
• Bilgisayar eğitimi, bilgisayarlı eğitim ve bilgisayar destekli öğretim kavramları birbirine karıştırılmakta ve bu yanlış değerlendirme, girişimlere ve uygulamalara karşı olumsuz tepkilere neden olmaktadır.
• Bilgisayar destekli eğitimin henüz yeni olması ve genç kuşaklar üzerindeki olumlu ve olumsuz etkileri saptanacak aşamaya gelmediği için ve konu ile ilgili araştırma sayısının çok az olması neden ile bilgisayar destekli öğretim ile ilgili korkular sürmektedir.

Bilgisayar Teknolojilerinin Eğitimde Kullanılması Ne Gibi Değişiklik ve
Sonuçlar Doğurmuştur…!

• Bunların başında, okullarda bilgisayarın etkili biçimde kullanılabilmesi için öğretmenlerin eğitimden geçirilmesi zorunluluğu gelmektedir.
  
• Ayrıca, fiziksel ortamların yeniden düzenlenmesi, program içerikleri ile öğretim yöntemlerinin belirlenmesi gerekmiştir.
  
• Öte yandan, yapılan araştırmalar, bilgisayarın temel becerilerin öğretilip pekiştirilmesi ve kalıcılığının sağlanmasında; sorun çözme, model geliştirme, eleştirici düşünme, deney kurma, karar verme gibi üst düzey zihinsel becerilerin kazandırılmasında önemli bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir.
  
• Bunların ötesinde, bilgisayar okullarda yönetim işlerinde kullanılarak okulun günlük işlerini azaltmıştır.

BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİMİN BAŞARIYA ULAŞMASINI
ETKİLEYEN FAKTÖRLER

• Uygun donanım seçimi
• Ders yazılımlarının geliştirilmesi ve değerlendirilmesi
• Öğretmen eğitimi
• BDÖ ’nün müfredata ve okul ortamına uygulanması
• İzleme, ölçme ve değerlendirme
  

BİLGİSAYARIN ÖĞRENMEDEKİ ROLÜ

Birçok öğrenciye aynı anda öğretme sorumluluğuna sahiptir. Öğretmen her bir öğrencinin ihtiyaçları ile tek tek ilgilenmek istese de bu mümkün değildir. Öğretmenler genel grup gelişiminin sağlanmasında gerekli olan bazı alanlarda bireyin öğrenme gelişimi ve ilgisinin çok iyi farkında olmalıdır ki buna her zaman olanak yoktur.
Bilgisayarlar ise öğrencilere veya bireylere teke tek esasına göre yeni materyaller sunabilir, sunulan materyaller ile ilgili alıştırmalar hazırlayabilir. Öğrencilerin bu alıştırmalara verdikleri cevapları düzeltebilir ve öğrencilerde gözlenen yetersizlikleri gidermek için materyalleri takip etmeyi ve alıştırmaların ortaya çıkardığı yanlış anlamaları düzeltmeyi sağlarlar.

TÜRKİYE'DE ÖRGÜN EĞİTİMDE BİLGİSAYAR DESTEKLİ
ÖĞRETİM UYGULAMALARI

Türkiye'de örgün eğitimde bilgisayar eğitimine yönelik çalışmalar, 1984 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen “yeni enformasyon ve iletişim teknolojisi” çalışmaları çerçevesinde 1100 mikro bilgisayarın orta öğretim kurumlarına alınmasıyla başlamıştır Öğretmenlerin hizmet içi eğitimi tüm okullara yaygınlaştırılmış, 3 saatlik bilgisayar dersi her okula konmuştur. Bilişim teknolojilerinin eğitimde kullanılmasıyla amaçlanan öğrenme becerilerinin ve problem çözme yeteneğinin geliştirilmesidir. Artık öğrenciden öğretmenin aktardığıyla yetinmek yerine teknolojinin sağladığı imkanlarla kendi yetenekleri doğrultusunda bilgi üretmesi beklenmektedir. Bilgi depolamada bilgi teknolojisinde kullanılan sistem ve aygıtlar klasik sistemdekinden çok daha üstündür. bilişim teknolojileri problemlerin çözümünde yeni imkan ve seçenekler aramaktadır Ülkemizde evlerde çok az rastlanan bilgisayarı öğrenciler okulda görüp tanımakta ve sağladığı imkanlardan faydalanabilmektedirler .

EĞİTİMDE BİLGİSAYAR KULLANIMI

İlk Okullarda Kullanımı

Evlerde bulunan bilgisayar sayısı okullarda bulunan bilgisayar sayısından daha fazladır. Ancak bu bilgisayarlar çoğunlukla eğlenmek için kullanılmaktadır. Oysa eğitici programlar oldukça az bulunmaktadır. Bu programların gelecek yıllarda çoğalması ümit edilmektedir. Bilgisayarların kullanımı, ilkokul programlarının amaçlarına paralel olarak yürütülmelidir.

Ortaokullarda Kullanımı

Bilgisayardan ortaokul öğrencileri ilkokul öğrencilerden daha fazla yararlanmaktadır.. Bu araçlar, birçok açıdan öğretmenin yalnız başına yapamayacağı görevleri çok iyi bir şekilde yapabilmektedir.

Liselerde Kullanımı
Bilgisayar, lise öğrencilerini biyoloji, kimya, fizik, tarih, coğrafya ve müzik derslerinin sınavlarına hazırlamaktadır. Araç bu aşamada iyi bir şekilde kullanıldığı takdirde, başarı oranı yükselmektedir. Bilgisayar bu aşamada doğru şekilde kullanılırsa öğrencilerin yaratıcılığını geliştirmektedir. Bilgisayar ana ve yabancı dil öğrenmekte çok etkilidir. Dolayısı ile bu alanlarda da kullanılması gerekmektedir.

Üniversitelerde Kullanımı
Üniversite öğrencileri, akli gelişmelerinden dolayı, diğer kademelerdeki öğrencilere göre bilgisayardan daha fazla yararlanılabilmektedir. Öğrenciler belli eğitim hedeflerine yöneltildiğinde, öğretim programlarını programlamada büyük katkılar yapabilmektedirler .

• KAYNAKLAR
  
• BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİM (Yrd.Doç .Dr. SALİH UŞUN)
  
• BİLGİSAYAR II KİTABI
  
• http://www.eğitim-bilim.com/
  
• http://www.bote.metu.edu.tr/

HAZIRLAYAN

ERTAN YAVUZ :)